بسته به سایز ذرات ماسک صورت با چهار مکانیزم مختلف مانع از رسیدن همه یا بخشی از ذرات همراه با هوا به فردی که ماسک را استفاده می کند، می‌شود. ذرات مورد بحث در سه اندازه ماکرو، میکرو و نانو طبقه بندی می شوند. هر کدام از این ذرات ممکن است با الکتریسیته ساکن باردار نیز باشند. به همین جهت دسته جداگانه ای به نام ذرات باردار نیز در شکل ... مشخص شده است که می تواند شامل هرکدام از ابعاد نانو تا ماکرو باشد.
مکانیزم فیلتراسیون الکترواستاتیک بر ذرات باردار معلق اثرگذار بوده و تقریبا فارغ از میکرو یا نانو بودن ذرات، این ذرات معلق در هوا توسط فیلتری با بار مخالف جذب می شوند.

ذرات بزرگتر از600 نانومتر را ماکرو قلمداد می کنند. معمولا این ذرات اندازه‌ای بزرگتر از منافذ غربال‌های میکروسکپی ماسک‌ها دارند در نتیجه با مکانیزم غربالگری ابعادی در مرز لایه‌ی خارجی ماسک مسدود می شوند. ذرات میکرو اندازه‌ای مابین 300 تا 600 نانومتر دارند. به لحاظ ابعادی این ذرات می‌توانند مابین حفره‎های موجود در الیاف میکروسکوپی ماسک حرکت کنند اما احتمال جذب یا تخریب شدن آنها بعلت برخورد به فیبرهای موجود در مسیر بیشتر است. مخصوصا آنکه با توجه به ابعاد خود مسیرهای مستقیم بیشتری را به واسطه اینرسی حرکتی‌شان طی می‌کنند در نتیجه در خط سیر خود بالاخره به فیبرهای موجود در بافت ماسک برخورد خواهند کرد. همین امر باعث می شود که عملا این ذرات هرگز به فرد استفاده کننده از ماسک نرسند. به این مکانیزم گیرافتادگی با برخورد گفته می شود. دسته سوم ذرات یعنی ذرات نانو که ابعادی کمتر از 300 نانومتردارند، به دلیل اندازه‌های بسیار کوچک خود می توانند به راحتی از طریق منافذ ماسک حرکت کنند و حتی با دیواره‌های این منافذ برخورد نکنند. البته این ذرات در مجاورت دیواره‌ها برخورده های زیادی با مولکول‌های هوا داشته و عملا توسط این ملکول‌ها بمباران می‌شوند، همین امر می تواند باعث تغییر شکل آنها شده و در مورد عوامل ویروسی، قدرت بیماری‌زایی آنها را کم کند اما احتمال عبور این ذرات کم نخواهد بود. بخشی از این ذرات نیست در صورتیکه بصورت الکترواستاتیک باردار باشند توسط الیاف باردار جذب می شوند اما مرطوب بودن محیط و یا ماسک کارایی این روش را نیز بسیار می کاهد. درنتیجه برای این ابعد نانو بازده فیلتر کردن ذرات در بسیاری از ماسک‌ها از حدی فراتر نرفته و اتفاقا حین استفاده و در مجاورت رطوبت تنفس فرد کارآیی خود رو بصورت قابل ملاحظه ای از دست می دهند.